شرکت دانش بنیان چیست و چه مزایایی دارد- ضرورت حرکت شرکتهای دانش بنیان به سمت ارزش افزوده بالا

شرکت‌ها و موسسات دانش‌بنیان به منظور افزایش علم وثروت ، توسعه اقتصادی بر پایه دانش و تحقق اهداف علمی و اقتصادی در یک راستا و در نهایت تجاری سازی نتایج تحقیق و توسعه در حوزه فناوری های برتر و با ارزش افزوده فراوان تشکیل می شود که دولت حمایت های ویژه ای از این شرکت ها به عمل می اورد.

دانش بنیان یک اصطلاح کاربردی پیرامون یک مجوز یا گواهینامه است که توسط کارگروه ارزیابی و تشخیصن صلاحیت شرکت های دانش بنیان از نظر معاونت علمی ریاست جمهوری طی فرایند ارزیابی برای یک شرکت یا موسسه بر اساس محصولات و خدمات آن شرکت صادر می گردد.

عبارت دانش بنیان در ترجمه انگلیسی به صورت Knowledge based معنی می شود و از این رو به موسسات و شرکت های دانش بنیانKnowledge-based Companies  و به محصولات این موسسات و شرکت های دانش بنیانKnowledge-Based Products گفته می شود.

پایه و اساس شرکت های دانش بنیانو محصولات و خدمات آنها بر اساس تکنولوژی و روش تولید محصولات و یا خدمات آنها می باشد.

بدین ترتیب محصولات و خدمات شرکت ها و موسسات بر اساس اصولی که از طریق کارگروه ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکت های دانش بنیان تحت نظر معاونت علمی ریاست جمهوری جمع آوری شده است در دو بخش بررسی معیارهای اساسی محصول و خدمت و همچنین بررسی معیارهای عمومی خود شرکت یا موسسه، ارزیابی شده و بر اساس نتیجه ارزیابی مشخص خواهد شد که آیا محصولات و خدمات شرکت حائز رتبه دانش بنیان شدن خواهند بود یا خیر، در این راستا با توجه به وجود معیارهای گوناگون در دسته بندی شرکت ها، رتبه بندی شرکت ها در معیارهای دانش بنیان شدنبه وجود آمد تا بتوان شرکت ها و موسسات را از نظر رتبه دانش بنیان شدن و میزان حمایت مورد نیاز دسته بندی نمود.

بدین صورت سه دسته بندی کلی و در کل 5 دسته بندی جزیی برای شرکت های دانش بنیان مشخص گردید تا بتوان با توجه به نوع محصول و خدمات شرکت ها و موسسات، رتبه دانش بنیان بودن مرتبط با هر یک را برای آنها در نظر گرفت. عمده ترین معیارهای مورد بررسی در کارگروه ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکت های دانش بنیان به شرح زیر می باشند که با توجه به نوع رتبه دانش بنیان بودن برخی از این موارد ارزیابی خواهند شد :

لیست بیمه نفرات؛ وجود تیم تحقیق و توسعه و مستندات مربوطه مرتبط با محصول یا خدمت؛ فناورانه بودن محصولات یا خدمات و لزوم نیاز به تحقیق و توسعه مداوم؛ اظهارنامه مالیاتی و مستندات مالی؛ نوع مشتریان محصول و خدمات ؛ مستندات احراز هویت شرکت ؛ وجود تیم تحقیق و توسعه و مستندات مربوطه مرتبط با محصول یا خدمت؛ حجم درامد وصولی شرکت از فروش محصولات و خدمات تفکیکی

معرفی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری

معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در حال حاضر به ریاست جناب آقای دکتر سورنا ستاری  اداره می شود. این سازمان دارای شانزده ستاد و هفت معاونت زیر مجموعه می باشد که عبارتند از :

ستادها :لیزر ، فوتونیک و ساختارهای میکرونی؛ آب ، خشکسالی فرسایش و محیط زیست؛ سلول های بنیادی؛ گیاهان دارویی و طب سنتی؛ مواد و ساخت پیشرفته؛ انرژی های تجدید پذیر؛ فرهنگ علم ، فناوری و اقتصاد دانش بنیان؛ علوم و فناوری های شناختی؛ نفت، گاز و ذغال سنگ؛ نانو؛ زیست فناوری؛ صنایع دانش بنیان دریایی؛ بهینه سازی انرژی و محیط زیست؛ صنایع دانش بنیان هوایی و هوانوردی؛ فناوری اطلاعات ، ارتباطات و میکروالکتریک؛نرم و هویت ساز.

معاونت های زیر مجموعه :

مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی؛  امور شرکت ها و موسسات دانش بنیان؛ معاونت سیاستگذاری و ارزیابی راهبردی؛  معاونت توسعه فناوری؛ معاونت نوآوری و تجاری سازی فناوری؛  معاونت امور بین الملل و تبادل فناوری؛ معاونت توسعه مدیریت و منابع.

معرفی کارگروه ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکتها و موسسات دانش بنیان

کارگروه ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکت های دانش بنیان به ریاست جناب آقای دکتر صاحبکار، وظیفه بررسی شرکت های متقاضی دریافت گواهینامه دانش بنیان را دارد. از جمله سایر وظایف این کارگروه می توان به سیاست گذاری و تدوین آیین نامه های ارزیابی شرکت های متقاضی گواهینامه دانش بنیان اشاره نمود. در راستای حمایت از شرکت های دانش بنیان نیز این کارگروه می کوشد تا در تعامل با سایر ارگانها و سازمان ها حمایت ها و امتیازات این شرکت ها را افزایش دهند. از جمله این امتیازات می توان به “تخفیف 40 درصدی در تبلیغات تلویزیونی” ، “تسهیل اخذ مفاصا حساب بیمه قراردادها ” ، ” استقرار شرکت های دانش بنیان در املاک مسکونی شهر تهران ” و ….. اشاره نمود.

شرکت های دانش بنیان با توجه به دسته بندی های مشخص شده در کارگروه ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکت ها و موسسات دانش بنیان  به 6 نوع تقسیم می شوند که در 5 دسته بندی قرار خواهند گرفت.

۱- شرکت دانش بنیان نوپا

شرکت دانش بنیان نوپا شرکت‌هایی هستند که تازه تأسیس بوده و اغلب دارای 3 الی 4 نفر پرسنل، که بصورت پاره وقت فعالیت‌های شرکت را جلو می‌برند. درصد بالایی از شرکت‌های نوپا، متشکل از اعضای هیات علمی دانشگاه‌های مختلف بوده که هدفشان تبدیل ایده‌های نو موجود در تخصص خود به محصول می‌باشد.

شرکت دانش بنیان نوپا اولین سطح از شرکت‌های دانش بنیان از نظر استطاعت مالی محسوب می‌شوند که به دلیل تشکیل شدن از افراد آکادمیک و نوپا که به تازگی پا به عرصه صنعت گذاشته‌اند، به تازگی تأسیس شده‌اند و نیازمند حمایت بیشتری جهت تجاری شدن محصولات و خدمات خود دارند، اینگونه شرکت‌ها عمدتاً بر پایه ایده محوری تشکیل شده‌اند و می‌توان به اینگونه شرکت‌ها استارت آپ گفت که میزان ریسک اینگونه شرکت‌ها هم به نسبت مزیت‌های ایده محوری، بالا می‌باشد.

۲- شرکت دانش بنیان تولیدی

شرکت دانش بنیان تولیدی با توجه به داشتن معیارهای آیین نامه ارزیابی و تشخیص شرکت‌ها و مؤسسات دانش بنیان دارای سابقه و تجربه خوبی در تولید محصولات و ارائه خدمات خود می‌باشند. شرکت‌ها باید تمام معیارهای موجود برای را باهم داشته باشند. شرکت‌های تولیدی در واقع شرکت‌هایی هستند که حداقل سه سال از سابقه تشکیل و فعالیت شرکت گذشته است، اینگونه شرکت‌ها با توجه به اینکه فعالیت اقتصادی داشته‌اند لزوماً اظهارنامه مالیاتی داشته و گواهینامه‌های متعدد با توجه به نوع فعالیت خود اخذ نموده‌اند. شرکت‌های تولیدی حجم مراودات مالی قابل توجهی داشته و کدهای کارگاهی و لیست بیمه را دارا بوده و فعالیت اقتصادی خود را شکل داده‌اند.

۳- شرکت دانش بنیان صنعتی

شرکتهای دانش بنیان صنعتی با توجه به داشتن معیارهای آیین نامه ارزیابی و تشخیص شرکت‌ها و موسسات دانش بنیان دارای سابقه و تجربه کافی در زمینه فعالیت خود می‌باشند. لازم به ذکر است اگر شرکتی به هر نحو، گرید دانش بنیان صنعتی را از کارگروه ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکت های دانش بنیان و نظارت بر اجرا دریافت نماید به غیر از حمایت معافیت مالیاتی بر روی محصولات تأیید شده می‌تواند از تمام حمایت‌ها و تسهیلات قانون حمایت از شرکت‌ها و مؤسسات دانش‌بنیان و تجاری‌سازی نوآوری‌ها و اختراعات بابت محصولات تأیید شده خود استفاده نماید. شرکت دانش بنیان صنعتی با توجه به سابقه بالا در عرصه شغلی و تخصصی خود معیارهای عمومی اقتصادی را دارا بوده و در دسته بندی به نسبت شرکت‌های نوپا، شرکت‌هایی با مراودات مالی بالا قرار خواهند گرفت.

۴- شرکت دانش بنیان تجاری سازی

بزرگترین مشکلات و معظلات شرکت‌های دانش بنیان در تجاری سازی محصولات و ضعف مدیرت کسب و کار خود می‌باشد. کارگروه ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکت‌های دانش بنیان و نظارت بر اجرا در معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در تصمیمی جدید شرکت‌هایی که خدمات آنها باعث سهولت در روند فعالیت و رونق کسب و کار شرکت‌های دانش بنیان باشند به عنوان مورد تأیید قرار می‌دهند.

به همین منظور در فهرست کالاها و خدمات دانش بنیان بخش تجاری سازی پیش بینی شده است تا شرکت‌هایی که با خدمات خود باعث رونق بخشیدن به کسب و کار شرکت های دانش بنیان می‌شوند آگاهی کامل بابت دسته‌های موجود و مورد تأیید در بخش تجاری سازی فهرست کالاها و خدمات دانش بنیان داشته باشند.

۵- شرکت دانش بنیان فرآیندی و خدماتی

شرکت‌هایی که کالا یا خدمات ارائه شده از آنها به هیچ عنوان دانش بنیان نبوده و جزء کالاها یا خدمات روتین می‌باشد اگر این کالاها یا خدمات غیر دانش بنیان را توسط تجهیزات و فرآیندهایی که حائز شرایط آیین نامه ارزیابی و تشخیص شرکت های دانش بنیان باشد تولید نمایند می‌توانند گرید دانش بنیان صنعتی را دریافت کنند. قابل ذکر است تفاوت شرکت های دانش بنیان صنعتی با شرکت های دانش بنیان نوپا  و تولیدی فقط در عدم استفاده معافیت مالیاتی در شرکت‌های دانش بنیان صنعتی می‌باشد.

بازاری چند صد میلیاردی در انتظار شرکت های دانش بنیان لیزر

معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری در مراسم گشایش نخستین مرکز نوآوری لیزر ایران اظهار کرد: در حوزه لیزر شاهد اتفاقات بسیار خوبی در کشور بودیم و نهاد های مختلف همچون سازمان انرژی اتمی حمایت های خوبی را از این بخش به عمل آوردند. به طوری که می توان گفت ایران در بخش های مختلف این دانش صاحب سبک است البته نیاز به پیشرفت در بخش هایی همچون تجاری سازی محصولات در این عرصه وجود دارد.

سورنا ستاری ادامه داد: شرکت های دانش بنیان با حضور نیروی جوان در حال ثروت آفرینی در این حوزه هستند و همانطور که در این مرکز هم مشاهده کردیم این شرکت ها در حوزهای مختلف لیزر همچون تجهیزات پزشکی و آزمایشگاهی، پزوهش سراهای دانش آموزی، شرکت های خلاق در بحث بازی های لیزر و صنعتی مشغول فعالیت هستند.

وی عنوان کرد: مشکلات دریافت مجوزها خصوصا در بخش تجهیزات پزشکی یکی موانع در این حوزه است که با هماهنگی های لازم در حال رفع آن هستیم که نو بودن این دانش را می توان دلیل وجود این مشکل دانست.

معاون علمی و فناوری با اشاره به اینکه اتفاقات خوبی در آینده منتظر این حوزه است، گفت: بازار بزرگ چند صد میلیارد دلاری در مسیر حرکت شرکت های دانش بنیان این حوزه وجود دارد، همچنین استارتاپ هایی با حضور نیروی جوان و خلاق در این حوزه در حال شکل گیری هستند که همه این رویدادها نوید اتفاقاتی خوب را در آینده می دهد.

رئیس پارک علم و فناوری استان اردبیل اظهار کرد: شرکت‌های دانش‌بنیان باید در بین مردم شناخته شوند و فارغ‌التحصیلان و تحصیل‌کرده ها از این امر نباید غفلت کنند و  پارک‌های علم و فناوری در حوزه‌های مختلف کارکردهای مدرن و فراوانی دارند و هدف ما در استان اردبیل این است تا اکوسیستم فناوری را تشکیل داده و در ابعاد نرم‌افزاری و سخت‌افزاری وارد عمل شویم.

عبدالقیوم قلیپوری افزود: اجزای اصلی اکوسیستم فناوری در این پارک تعریف شده به طوری‌که قبل از آن بحث‌های فناوری، دانش‌بنیان و... وجود نداشت؛ اما امروزه با همه‌گیر شدن بحث دانش‌بنیان و آشنایی مردم با آن مفهوم علم و فناوری در جامعه افزایش یافته است.

وی با تاکید بر اینکه شرکت‌های دانش‌بنیان باید به سمت ارزش افزوده حرکت کنند، تصریح کرد: استراتژیکی‌ترین محصول استان اردبیل که سیب‌زمینی است، در سال‌های گذشته به صورت خام از دست کشاورز خارج می‌شد، اما ما با کمک فناوری‌های نوین و دانش‌بنیان تولید نشاسته از سیب‌زمینی را اجرایی کردیم که این امر حرکتی بزرگ در راستای ارزش افزوده است.

قلیپوری دومین خصلت شرکت‌های دانش‌بنیان را بعد از ایجاد ارزش افزوده، تخصص‌گرایی اعلام کرد و گفت: ‌در پارک علم و فناوری 54 واحد فناور مستقر شده و به دلیل درخواست‌های فراوان برای ایجاد این واحدها، با نقل مکان به ساختمان جدید در نظر داریم فعالیت‌های پارک علم و فناوری را گسترش دهیم.

عبدالقیوم قلی‌پوری  اذعان داشت: یکی از اولویت‌های اساسی پارک علم و فناوری استان ارائه خدمات تخصصی در شرکت‌های دانش‌بنیان است که برنامه‌ریزی شده خدمات تخصصی برای توسعه و پیشرفت شرکت‌های دانش‌بنیان انجام شود.

 انتهای پیام /